Baixo o abrigo do Emperador

 

¿E se vos digo que Taboadela estivo baixo a protección dun emperador? ¿E se vos digo que iso ocorreu hai máis de 800 anos? Empecemos polo principio 

Chamouse Alfonso e foi criado e educado na localidade de Caldas de Reis, en Pontevedra, baixo a protección do Conde de Traba, Pedro Froilaz, e o Bispo de Santiago, o bispo Diego Gelmirez. Estamos a falar de ALFONSO VII (1105-1157), que co tempo coñeceríase como O Emperador, e xa falamos del neste post. Era fillo de Urraca, Raíña de León e Castela, e do conde Raimundo de Borgoña, e que daría comezo á dinastía dos Borgoña.

Con 6 anos foi proclamado Rei de Galicia, en 1111, e Rei de León-Castela, cando, con 20 anos, faleceu a súa nai en 1126. Os comezos do seu reinado foron moi difíciles. 

Durante esa época loitou, a pesar do pacto de Támara, contra o seu padrasto, o rei aragonés Alfonso I, o Batallador. Esta disputa levoulle a contraer matrimonio con Berenguela, filla de Ramón Berenguer III, O Grande, conde de Barcelona, buscando unha alianza que ía dirixida contra Alfonso I de Aragón ademais de buscar un herdeiro que reforzase a súa posición contra os seus rivais dinásticos. 

Coa morte de Alfoso I a debilidade producida pola separación dos reinos de Navarra e Aragón permítenlle acrecentar a súa poder tanto territorial como político que lle levan a facerse con diversos territorios: Nájera, A Rioxa, Zaragoza, Navarra, onde o rei García Ramírez préstalle vasalaxe. Así mesmo emprende vitoriosas campañas contra os musulmáns que lle levan a tomar Xerez, Córdoba e Sevilla. 

É neste momento cando é coroado emperador na catedral de León o 26 de maio de 1135. A partir deste momento, emprende unha forte campaña de ataque aos territorios musulmáns. Sen embargo e a pesar dos éxitos militares, Alfonso VII sufriu dous importantes reveses que debilitaron a súa posición e a dos seus reinos: a independencia de Portugal e a alianza de Aragón e Cataluña, dando lugar ao poderoso reino de Aragón. 

A morte de Alfonso VII prodúcese no camiño de volta de Almería tras a fuxida provocada pola toma dos almohades. Respondendo o concepto patrimonial que entón se tiña da Monarquía, dividiu o Reino entre os seus dous fillos. O primoxénito, Sancho, recibiu Castela e Toledo, baixo o título de Sancho III, mentres que Fernando reinaría en León e Galicia como Fernando II. Unha vez máis, procedeuse á separación dos Reinos de León e Castela, acabando coa idea dunha unidade territorial, política e relixiosa de ámbito peninsular conformada como imperio. 

Ben , agora que sabemos quen é o emperador, é cando toca dicirvos que segundo uns manuscritos “o Emperador Alfonso VII pon baixo a súa real protección os dereitos e posesións da Igrexa de Ourense, en consideración ao seu Bispo Pedro Seguin (1.157-1.169)” 

Así mesmo o noso Emperador comprométese a “honrar á o home relixiosos, escoitar as súas peticións e enriquecer e aumentar todo o posible con bens e posesións aqueles lugares cuxa institución se debe á a devoción e piedade”. Continua, no decreto, dicindo que: 

“...tomamos baixo nosa tutela e protección á a mencionada Igrexa de Ourense, edificada o mesmo que a Cidade, que toda ela pertence á dita Igrexa, juntamente co Castelo e os dous Cotos Antigo e moderno, con todas as ragalias e con todos as súas derechuras e posesións, non só da Igrexa, senón dos Cóengos que a serven” 

É entón, cando no devandito escrito Alfonso VII indica cales son as posesións que pon baixo a súa protección, baixo o “abrigo” da proteccion imperial: 

“Estas posesións que en consideracion ao minitro e servo de Deus, pomos ao abrigo da nosa protección son: Santa Maria de Gomariz, Porqueira, Barqueles, Riocaldo, Treas, e todo a que ten en Sande, Pereira Mala, Paredes, Rubiás, Serveira, a Igrexa de San Jacobo de Allariz, e a outra de San Esteban de Allariz, TABOADELA, Salgueiros, Seoane co seu coto, SAN JORGE e SANTA LEOCADIA, San Perdro da Mesquita, os dous Loiros, Sobrado, Toén, Trandeiros e San Mamed de Puga,...” 

Finaliza o documento da seguinte maneira: 

“Este decreto escribiuse por man da Mestre P. Chanceler no ano 1.195, no templo do mimso glorioso pio, feliz e sempre invicto D. Alfonso, que impera en Tolego, Castela, Galicia, Nágera, Zaragoza. Almeria, Baeza, Andujar, sendo vasallos do emperador o Conde de Barcelona, o Rei de Navarra, do de Murcia e o de Segorbe” 

Segue o decreto mencionando a mais personaxes e con formalimos. Este relato foi recuperado, traducido e publicado no El Heraldo Gallego, o 20 de xullo de 1.880 e, desde o meu punto de vista, creo que é realmente interesante, primeiro polo seu innegable interese histórico, e por demostar que TABOADELA ten unha idade. Polo menos sabemos que hai 800 anos xa existiamos e, descoñecendo moitos outros aspectos, teniamos un minimo de interes para a xerarquía eclesiastica e ? para todo un emperador 

Ah.... e lembrade que estamos, aínda, “baixo a proteccion dun abrigo imperial”