Ordenanza Reguladora da Creación do Rexistro Municipal de Solares e Edificacións Ruinosas no Concello de Taboadela



De acordo co que establece o artigo 70.2 da Lei 7/1985, de 2 de abril, Reguladora das Bases do Réxime Local, por medio deste anuncio publícase o acordo de aprobación e o texto íntegro da Ordenanza Reguladora da Creación do Rexistro Municipal de Solares e Edificacións Ruinosas no Concello de Taboadela, aprobada inicialmente polo Pleno da corporación na sesión ordinaria do día 29.11.2021. Tras o trámite de información ao público do acordo de aprobación inicial, o texto quedou definitivamente aprobado ao non presentarse reclamacións ou alegacións. 

Na sesión desenvolvida o 29-11-2021 adoptouse o seguinte acordo: 

Aprobación inicial por unanimidade da Ordenanza Municipal Reguladora de Creación do Rexistro Municipal de Solares e Edificacións Ruinosas no Concello de Taboadela, co seguinte texto: 

"Exposición de motivos. O artigo 135 da Lei 2/2016, do Chan de Galicia, establece, entre outras como obrigacións dos propietarios de toda clase de terreos, construcións, edificios e instalacións, as de emprender a edificación ou rehabilitación nos termos e prazos establecidos na lexislación vixente e conservalos nas condicións de seguridade, salubridade, accesibilidade universal e ornato legalmente exixibles. 

Os concellos para obrigar aos propietarios dos inmobles a cumprir co establecido no devandito artigo deberán ditar ordes de execución conforme ao previsto no artigo 136 do mesmo texto legal. 

O concello tramita expedientes administrativos derivados do deficiente estado de conservación de inmobles situados nos núcleos de poboación que conforman o termo municipal. Na tramitación deses expedientes, os servizos municipais atópanse con diversas dificultades como é a localización dos propietarios, a correcta identificación dos inmobles e a negativa dos propietarios ao cumprimento das ordes de execución ditadas nos actos administrativos que pon fin á tramitación dos procedementos. A iso hai que engadir que o concello tería que exercer as súas potestades para a execución subsidiaria das ordes de execución coa finalidade de protexer a integridade física das persoas e posibles danos sobre os bens públicos e privados polo mal estado de conservación dos inmobles. Esas ordes de execución implican gastos que deben ser afrontados inicialmente con cargo aos orzamentos municipais, sendo daquela complexa a súa recuperación, ben sexa pola ausencia de propietarios coñecidos, ben sexa pola negativa dos propietarios identificados a facerse cargo dos gastos.

A normativa urbanística prevé mecanismos para afrontar as situacións problemáticas derivadas do deficiente estado de conservación de inmobles situados nos núcleos de poboación que conforman o termo municipal. Situacións nas que os propietarios incumpren os seus deberes urbanísticos. No entanto para a súa aplicación é necesario que o concello dispoña do Rexistro Municipal de Solares tal e como prevé o artigo 137 da Lei 2/2016, de 10 de febreiro, do Chan de Galicia. O instrumento xurídico para a creación do rexistro é a aprobación dunha ordenanza reguladora no exercicio da potestade regulamentaria prevista no artigo 4.1.a) da Lei 7/1985, de 2 de abril, Reguladora das Bases do Réxime Local.

O obxectivo desta ordenanza é a creación do Rexistro Municipal de Solares do Concello de Taboadela como instrumento orientado á rehabilitación e rexeneración urbana, así como regular a súa organización e funcionamento, co fin de incluír nel os solares e as construcións en ruína ou aquelas sobre as que non se realizaron as obrigacións contempladas nos artigos 135 e seguintes da Lei 2/2016, de 10 de febreiro, do Chan de Galicia, unha vez que se constatou que as medidas de execución forzosa resultan ineficaces para o seu cumprimento. 

Conforme ao previsto no capítulo I denominado "Fomento da edificación, conservación e rehabilitación" do título VIN da Lei 2/2016, de 10 de febreiro, do Chan de Galicia, os concellos para poder dotar de eficacia ás ordes de execución que diten en aplicación do artigo 136 da LSG, motivadas polo incumprimento das obrigacións dos propietarios de solares e inmobles, que prevé o artigo 135, a través de mecanismos como a venda forzosa regulada nos artigos 138 e 139 do mesmo texto legal, debe crear o Rexistro de Solares, tal e como prevé de forma expresa o artigo. 137.3 cando di: "Nos municipios nos que exista Rexistro de Solares será de aplicación no disposto nos artigos 138 e 139 (venda forzosa) da presente lei." 

A presente ordenanza adecúase aos principios de boa regulación contidos no artigo 129 da Lei 39/2015, de 1 de outubro, do Procedemento Administrativo Común das Administracións Públicas. A ordenanza cumpre os principios de necesidade e eficacia pois tal e como se indica nesta exposición de motivos, a iniciativa normativa está justificada nunha razón de interese xeral como instrumento de fomento da rehabilitación e rexeneración dos núcleos de poboación do concello. Cumpre o principio de proporcionalidade dado que o único que fai o concello é facer uso dunha potestade que lle atribúe unha norma con rango legal e que actúa soamente no caso de que por parte dos propietarios dos inmobles haxa un incumprimento dos seus deberes. 

Co fin de garantir o principio de seguridade xurídica, a ordenanza é coherente co resto do ordenamento xurídico, para así xerar un marco normativo estable, predicible, integrado, claro e de certeza, que facilite o seu coñecemento e comprensión por parte da veciñanza. Finalmente, indícase que se cumpre co principio de eficiencia pois a ordenanza pretende evitar cargas administrativas innecesarias ou accesorias, pretendendo na súa aplicación a racionalización da xestión dos recursos públicos. 



Título I. Disposicións xerais 

Artigo 1°. Obxecto 

Esta ordenanza ten por obxecto a creación do Rexistro Municipal de Solares do Concello de Taboadela como instrumento orientado á rehabilitación e rexeneración urbana, así como regular a súa organización e funcionamento, co fin de incluír nel os solares e as construcións en ruína ou aquelas sobre as que non se realizaron as obrigacións contempladas nos artigos 135 e seguintes da Lei 2/2016, de 10 de febreiro, do Chan de Galicia, unha vez que se constatou que as medidas de execución forzosa resultan ineficaces para o seu cumprimento. 

Título II. Obrigacións dos propietarios de terreos e construcións 

Artigo 2º. Deberes de uso, conservación e rehabilitación 

O artigo 135 da Lei 2/2016, do Chan de Galicia establece que os propietarios de toda clase de terreos, construcións, edificios e instalacións haberán de: 

  • a) Emprender a edificación ou rehabilitación nos termos e prazos establecidos na lexislación vixente. O deber de edificar inclúe o deber dos propietarios de terminar as edificacións para cuxa execución obtiveron a preceptiva licenza. 
  • b) Destinados aos usos que sexan compatibles coa ordenación territorial e urbanística. 
  • c) Conservalos nas condicións legais para servir de soporte aos devanditos usos e, en todo caso, nas de seguridade, salubridade, accesibilidade universal e ornato legalmente exixibles. 
  • d) Realizar os traballos e as obras necesarias para satisfacer os requisitos básicos da edificación establecidos nas normas legais que lles sexan exixibles en cada momento. 
  • e) Realizar obras adicionais por motivos turísticos ou culturais ou para a mellora da calidade e sustentabilidade do medio urbano. 
O deber de conservación a cargo dos propietarios alcanza até o importe correspondente á metade do valor actual de construción dun inmoble de nova planta, equivalente ao orixinal en relación coas características construtivas e a superficie útil, realizado coas condicións necesarias para que a súa ocupación sexa autorizable ou no seu caso, quede en condicións de ser destinado legalmente ao uso que lle sexa propio. 

Os propietarios de terreos conservarán e manterán o chan natural e, no seu caso, a masa vexetal nas condicións precisas que eviten a erosión e os incendios, impedindo a contaminación da terra, o aire e a auga, e demais condicións que se determinen na lexislación vixente.

Artigo 3. Ordes de execución 

Os concellos ditarán ordes de execución (art. 136 da Lei 2/2016) que obriguen aos propietarios de bens inmobles a: 
  • a) Realizar as actuacións necesarias para dar debido cumprimento aos deberes sinalados no artigo 135 da Lei 2/2016. 
  • b) Realizar as actuacións necesarias para adaptar as edificacións e construcións á contorna, segundo o establecido no artigo 91 da Lei 2/2016, de 10 de febreiro, do Chan de Galicia. Título III. Do rexistro de solares 

Artigo 4º. Natureza do rexistro 

O rexistro municipal ten a consideración de rexistro administrativo de carácter público, e está constituído por todos aqueles inmobles, xa sexan solares ou edificios, que fosen previamente incluídos nel mediante resolución administrativa ao efecto. 

Artigo 5º. Ámbito de aplicación 

O ámbito de aplicación do Rexistro Municipal de Solares abarca a todos os inmobles incluídos no termo municipal do Concello de Taboadela. 

Artigo 6°. Inmobles susceptibles de inclusión 

Son susceptibles de inclusión no Rexistro Municipal de Solares os inmobles que se atopen nos seguintes supostos: 

1. Solares: 
  • a) Os solares cuxos propietarios, tras solicitar licenza de obras, incumpran os prazos de iniciación, conclusión e non interrupción da construción establecidos na propia licenza ou, na súa falta, o establecido na lexislación urbanística aplicable. A caducidade da licenza será declarada tras a audiencia previa co interesado. 
  • b) Aqueles solares cuxos propietarios, tras recibir orde de execución da edificación, deixen transcorrer un ano sen solicitar a preceptiva licenza. 
  • c) Solares que adquiran tal condición a consecuencia da destrución dun edificio catalogado, mediando incumprimento por parte do seu propietario do deber normal de conservación, cando a Administración non opte pola súa expropiación. 
  • d) Aqueles solares cuxos propietarios incumprisen a oportuna orde de execución de actuacións para garantir as condicións de seguridade, salubridade e ornato público, incluíndo ordes de limpeza ou de xestión da biomasa vexetal. 
2. Edificios: 
  • a) Aquel respecto dos que se incumpra a obrigación de efectuar obras de conservación e rehabilitación derivada dunha orde de execución 
  • b) Os edificios en ruína 
Artigo 7º. Procedemento de inclusión de inmobles 

7.1. A inclusión no rexistro efectuarase de oficio ou a instancia de calquera interesado, e realizarase mediante acordo motivado que deberá incluír, polo menos, aqueles datos urbanísticos, catastrais e rexistrais que permitan unha identificación inequívoca e o máis completa posible, tanto do inmoble obxecto da inclusión como dos seus posibles propietarios. Con carácter previo á inclusión dun inmoble no Rexistro Municipal de Solares ha de constarse a ineficacia das medidas de execución forzosa das oportunas ordes de execución, edificación ou rehabilitación.


7.2. Unha vez constatado que as medidas de execución forzosa resultaron ineficaces, iniciarase o procedemento para a inclusión do inmoble no Rexistro Municipal de Solares. Consideraranse ineficaces as medidas de execución forzosa nos seguintes supostos: 
  1. Se se impuxeron dúas multas coercitivas sen que os propietarios cumprisen satisfactoriamente os seus deberes urbanísticos. 
  2. Se o concello carece de consignación orzamentaria adecuada e suficiente para acometer a execución subsidiaria da orde de execución urbanística, demolición, edificación ou rehabilitación. 
  3. Se non se puido practicar a notificación da orde de execución e esta practícase mediante anuncios no BOE conforme ao previsto no artigo 44 da Lei 39/2015, de 1 de outubro, do Procedemento Administrativo Común das Administracións Públicas, sempre que se advirta previa e expresamente no anuncio acerca da inclusión do inmoble no Rexistro Municipal de Solares. 
  4. Se se trata dun ben patrimonial dunha Administración pública ou entidade dependente e incumpriu a orde de execución debidamente notificada. 
7.3. O procedemento de inclusión axustarase ao previsto na Lei 39/2015, de Procedemento Administrativo Común das Administracións Públicas. 

7.4. O trámite de audiencia realizarase respecto dos propietarios, titulares de dereitos reais, arrendatarios, ocupantes ou titulares de calquera dereito que conste no Rexistro da Propiedade, no catastro ou sexa comunicado polos interesados. Unha vez transcorrido o prazo de audiencia e tramitado o expediente conforme ao previsto na normativa vixente, o alcalde resolverá mediante decreto a inclusión do inmoble no Rexistro Municipal de Solares ou, no seu caso, pronunciarase sobre a improcedencia da inclusión. 

7.5. A resolución ditarase no prazo de seis meses desde a iniciación do expediente. 

Artigo 8º. Inscrición: 

A inscrición no Rexistro Municipal de Solares habilitará ao concello para tramitar a venda forzosa do inmoble nos termos establecidos na lexislación do chan de Galicia. O concello, no prazo máximo dun ano desde a inclusión do inmoble no Rexistro Municipal de Solares, sacarao a poxa pública, co tipo de licitación que resulte da valoración do inmoble. Se a poxa fose declarada deserta, o concello, no prazo de seis meses, poderá adquirir o inmoble con destino ao patrimonio público do chan ou se convocará de novo, no mesmo prazo, con rebaixa do prezo tipo nun 25 %. Se a segunda poxa tamén quedase deserta, o concello, no prazo doutro seis meses, poderá adquirir o inmoble con destino ao patrimonio público do chan polo prezo de licitación da segunda poxa. 

O pago ao propietario do prezo obtido compensarase, total ou parcialmente, ao que en ningún caso corresponderalle unha cantidade superior á valoración do inmoble, con cargo ao importe das sancións ou multas coercitivas firmes en vía administrativa e impostas por razón do incumprimento dos deberes e cargas urbanísticas que recaen sobre o inmoble, así como con cargo aos custos administrativos e tributarios, de valoración e de tramitación e inscrición no Rexistro da Propiedade. 

Unha vez transcorridos os prazos establecidos nos apartados anteriores sen que concello realizase os correspondentes trámites, a inclusión do inmoble no Rexistro Municipal de Solares quedará sen efectos, e non se poderá volver practicar a inscrición senón unha vez transcorrido o prazo dun ano desde a súa caducidade. 

O adquirente de solares e construcións no procedemento de venda forzosa quedará obrigado a iniciar ou renovar as obras de edificación ou rehabilitación no prazo dun ano a partir da data de toma de posesión do predio. O incumprimento polo adquirente das anteriores obrigacións determinará de novo a inclusión do inmoble no Rexistro Municipal de Solares. 



Título IV. Do libro rexistro 

Artigo 9º. Concepto 

O Rexistro Municipal de Solares ten carácter público e créase coa finalidade de incluír os solares ou as construcións en ruína, inadecuadas ou paralizadas, como medio de instrumentar a venda forzosa nos casos de incumprimento dos deberes urbanísticos de edificación nos prazos establecidos. En consonancia co previsto nos artigos 137 e 139 da Lei 2/2016, de 10 de febreiro, do Chan de Galicia, o incumprimento dos deberes de conservación e rehabilitación de terreos, construcións e edificios determinará a súa inclusión no citado rexistro. O libro rexistro é o soporte documental no que quedan inscritos todos os inmobles incluídos no rexistro. As certificacións que dos seus datos expídanse terán a consideración de documento público para todos os efectos administrativos, con valor probatorio. O Rexistro de Solares estará a cargo da Secretaría municipal. O rexistro deberá establecerse en soporte informático a modo de e-book integrado no xestor de expedientes do concello de modo análogo aos libros oficiais de actas e resolucións dos órganos municipais, e garantirá a constancia dos datos e circunstancias que se detallan no artigo seguinte. 

Artigo 10º. Organización 

O libro Rexistro Municipal de Solares e Edificios a Rehabilitar constará de dúas seccións: 
  • a) Sección de solares 
  • b) Sección de edificacións declaradas en ruína e construcións paralizadas e inadecuadas. 
Artigo 11. Seccións 

As seccións confeccionaranse conforme ás seguintes regras: 
  1. Tanto os solares como os edificios para rehabilitar numeraranse correlativamente por orde de inscrición. 
  2. A transcrición dos datos correspondentes a cada leira inscrita no rexistro efectuarase nun documento independente. Unha vez efectuada a folla, será legalizada coa firma electrónica da persoa responsable da Secretaría do concello e do alcalde.
Artigo 12º. Competencias 

  1. De conformidade co previsto na vixente normativa sobre réxime local, correspóndelle ao alcalde ou ao concelleiro no que delegue, as seguintes atribucións en relación co libro Rexistro Municipal de Solares: Incoar o procedemento de inclusión no rexistro. 
  2. Acordar mediante a correspondente resolución a inscrición de inmobles no rexistro, así como a modificación ou cancelación dos correspondentes asentos, sen prexuízo de que dita competencia poida ser delegada no seu caso nun concelleiro delegado. 
Artigo 13º. Datos inscribibles 

O libro Rexistro Municipal de Solares expresará respecto de cada edificio ou solar as circunstancias seguintes: 
  • a) Situación, extensión e lindeiras da leira.
  • b) Identidade e domicilio do propietario.
  • c) Referencia catastral e datos de inscrición no Rexistro da Propiedade. 
  • d) Cargas, gravames e situación xurídica inscritas no Rexistro da Propiedade, con identificación dos seus titulares. 
  • e) Arrendatarios e ocupantes do inmoble 
  • f) Datos administrativos: número de expediente, orde de edificación e prórrogas concedidas ou declaración de situación legal de ruína/orde de execución incumprida/declaración de incumprimento de deberes urbanísticos ou orde de inclusión ou motivo da inclusión, outras resolucións administrativas que lle afecten, cancelación e motivo da cancelación. 
  • g) As determinacións dos instrumentos de plan urbanístico aplicables, que figurarán na correspondente cédula urbanística. 
  • h) A valoración do inmoble. 
Artigo 14º. Inscrición 

Unha vez ordenada a inclusión do inmoble por resolución do órgano municipal competente e notificada esta a os interesados, procederase de oficio a practicar o asento de inscrición no libro Rexistro Municipal de Solares. 

Artigo 15º. Cancelación de asentos 

Unha vez emendadas definitivamente as circunstancias que motivaron a inclusión dun inmoble no rexistro poderá procederse, de oficio ou por solicitude do interesado, á cancelación da súa inclusión. Dita cancelación deberá acordarse mediante resolución municipal debidamente motivada e cos mesmos requisitos esixidos nesta ordenanza para a inclusión. Se por calquera circunstancia producísese un erro na inclusión dun inmoble no rexistro, a Administración de oficio ou a instancia de calquera interesado, procederá á cancelación da inclusión na forma establecida no parágrafo anterior, facendo constar expresamente o erro na resolución que se dite. Das resolucións de cancelación, sexa cal for o motivo destas, darase oportuno traslado ao Rexistro da Propiedade para o seu coñecemento e efectos mediante certificación expedida pola Secretaría municipal. 

Título V. Da publicidade e acceso ao rexistro 

Artigo 16º. Rexistro Público 

O Rexistro Municipal de Solares e Edificios a Rehabilitar ostenta a natureza de rexistro público de carácter administrativo, polo que deberá manterse en condición de pública consulta, a disposición de calquera cidadán, sen que para ese efecto resulte exixible acreditar a condición de interesado. 

Artigo 17º. Certificación de datos 

As certificacións que se emitan do rexistro serán transcrición íntegra e literal dos asentos correspondentes a cada solar ou edificio incluído no Rexistro Municipal de Solares que os interesados sinalen ou, no seu caso, certificado que acredite a inexistencia de ningún asento sobre o solar ou edificio. 

Artigo 18º. Comunicación ao Rexistro da Propiedade 

De conformidade co disposto no artigo 137 da Lei 2/2016, de 10 de febreiro, do Chan de Galicia, a orde de inclusión de inmobles no Rexistro Municipal de Solares notificarase ao Rexistro da Propiedade, coa finalidade de estender a publicidade rexistral á situación urbanística do predio. 

Para tal extremo, remitiráselle ao Rexistro da Propiedade un certificado que conteña a transcrición literal da resolución administrativa que ordene a inclusión do predio no Rexistro Municipal de Solares, unha vez sexa firme en vía administrativa, facendo constar que se practicaron as notificacións aos titulares rexistrais, así como os datos de inscrición no rexistro administrativo. 

Disposición final. Entrada en vigor 

A presente ordenanza entrará en vigor aos 15 días hábiles, a contar desde o día seguinte ao da súa publicación íntegra no Boletín Oficial da Provincia de Ourense (ou sexa, o 19 de febreiro de 2022

E para que conste, aos efectos oportunos no expediente da súa razón, de orde e co visto e prace do alcalde, coa excepción prevista no artigo 206 do Regulamento de Organización, Funcionamento e Réxime Xurídico das Entidades Locais, aprobado polo Real Decreto 2568/1986, de 28 de novembro, expídese o presente documento. 

Contra este acordo, poderase interpor un recurso contencioso-administrativo ante da Sala do Contencioso-Administrativo do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia, no prazo de dous meses, que contarán desde o día seguinte ao da publicación deste anuncio, de conformidade co que establece o artigo 46 da Lei 29/1998, de 13 de xullo, da Xurisdición Contencioso-Administrativa. 

Todo iso sen prexuízo de que se poida interpor calquera outro recurso que se considere pertinente.


Taboadela, na data de firma electrónica. O alcalde.
Fdo.: Álvaro Vila Araújo

Comentarios